Książka stanowi zbiór tekstów wygłoszonych i będących podstawą dyskusji podczas międzynarodowej konferencji edukacyjnej ECCE HOMO, ECCE EDUCATIO, która odbyła się w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Gdańskiego w dniach 3–4 marca 2000 roku. Została ona zorganizowana w związku z jubileuszem X-lecia gdańskich szkół, prowadzonych przez Społeczne Towarzystwo Oświatowe. Jako szkoły, zwane społecznymi, lata swojej działalności poświęciły osiąganiu ideału edukacji, którym jest integracja uczniów, rodziców i nauczycieli oraz środowiska ich otaczającego. Swój jubileusz celebrują, włączając do wspólnoty tak rozumianej naukowców, uczestników konferencji i autorów tekstów zawartych w tej książce. Ich wypowiedzi stały się podstawą, z której można refleksyjnie spoglądać wstecz, oceniając to, co minione oraz patrzeć w przód, ku nieznanemu, na które każda szkoła przygotowuje obecnie młode pokolenie.