Ustrój federalny Niemiec

Analiza doświadczeń ustrojowych Republiki Federalnej Niemiec, kraju, w którym Polska widzi słusznie wypróbowany model demokratycznego państwa prawa, jest zasadna z trzech powodów. Po pierwsze, żadne inne państwo europejskie nie wytworzyło na stosunkowo krótkim odcinku czasu tak bogatej politycznie kultury federalnej jak właśnie Niemcy po 1945 roku. Koniecznością staje się wtedy, po drugie, prześledzenie przyjętych w niemieckim federalizmie rozwiązań ustrojowych, które udowodniły w codziennej praktyce politycznej swoją przydatność, i słusznie dlatego uchodzą w literaturze przedmiotu za godne naśladowania. Po trzecie wreszcie, proces wykształcania się tego modelu, który nie był i nadal nie jest łatwy, uświadamia, jak ważną rolę odgrywa w nim orzecznictwo konstytucyjne. Rola strażnika federalnych reguł gry, jaką spełnia niemiecki Trybunał Konstytucyjny, pozwala zrozumieć, że dopiero dzięki jego istnieniu federalizm zyskuje swoje znaczenie.