Gdańskie Muzeum II Wojny Światowej versus tzw. polityka historyczna
978-83-8180-081-5/Jacek Chrobaczyński/2019/280Publikacja prof. Jacka Chrobaczyńskiego jest swego rodzaju protestem autora przeciw zawłaszczaniu historii przez polityków i politykę, [...] prowokuje do dyskusji merytorycznej, głębszej refleksji intelektualnej i zastanowienia się. Autor podkreśla, że historyk powinien nie tylko reagować na manipulacje decydentów, które zresztą trafnie definiuje jako wykroczenie przeciwko rzetelnej nauce, ale i protestować przeciwko nim. To bowiem naukowy i etyczny obowiązek historyka, gdyż problem dotyczy ważnego zagadnienia badawczego – dziejów II wojny światowej.
Fragment recenzji dr. hab. Tomasza Biedronia
Książkę prof. Jacka Chrobaczyńskiego przeczytałem z ogromnym zainteresowaniem. Los Muzeum II Wojny Światowej, największej w Polsce instytucji muzealnej, jest symbolem najnowszej odsłony działań prowadzonych pod hasłem polityki historycznej, czyli prób systemowego formatowania narracji historycznej i dostosowywania jej do doraźnych celów politycznych. Autor, wybitny historyk o uznanym dorobku, protestuje przeciwko tym działaniom oraz ostrzega przed ich bieżącymi i długofalowymi skutkami (m.in. dewastacją nauki historycznej, osłabianiem wiarygodności kraju, banalizacją dziejów najnowszych – by wymienić tylko kilka). Jednak przede wszystkim analizuje. Punktem wyjścia jest nieadekwatność toczonych wokół Muzeum „dyskusji” z rangą tej instytucji, a przede wszystkim z ciężarem gatunkowym problemu, jakim jest sposób przedstawiania i rozumienia II wojny światowej. Autor wskazuje na ignorancję w dziedzinie muzeologii i znajomości dziejów najnowszych, a przede wszystkim na arogancję władzy państwowej oraz gorliwych realizatorów jej „polityki kulturalnej i naukowej”.
Fragment recenzji dr. hab. Dariusza Libionki, prof. IFiS PAN