Badania regionalne w historii wychowania-Pomorze

Latem 1940 r. Otto Kuske namalował zabudowanie, którego właścicielem był Otto Schmidt, w Alt Krakau (Starym Krakowie), gdzie urodziła się i spędziła dzieciństwo oraz część młodości Irmgard Kaser z domu Schmidt. Z jej opowiadań wyłaniał się obraz pomorskiej rodziny i tradycyjnego, wręcz konserwatywnego wychowania. W marcu 1945 r. dotarła do wioski wojna, a zimą 1946 r. w tragicznych okolicznościach spłonęły dom i większość obejścia. Natomiast 17 sierpnia 1946 r. rodzina została wysiedlona do Nadrenii, bez ojca. Kombatant obu wojen światowych, dobry rolnik i myśliwy, a przede wszystkim dobry ojciec został wywieziony do ZSRR, gdzie zmarł w 1952 r. w jednej z kopalni Donbasu. Rok 1946 przyspieszył dorosłość jego córki.                                       

W 1997 r. Irmgard Kaser wraz z mężem Nadreńczykiem dr. Peterem Kaserem spostrzegli w kolekcji prac Ottona Kuskego w muzeum na darłowskim zamku akwarelę z 1940 r. – jedyny pozostały ślad po spalonym domu Irmgard. Dzisiaj wierna kopia obrazu wisi w ich małym domu w Starym Krakowie, a oni sami są akceptowanymi mieszkańcami wsi. Irmgard Kaser – Pomorzanka z urodzenia – stała się łącznikiem dawnego i współczesnego Pomorza.                     

Globalizm nie zaprzecza regionalności. Umożliwia wędrówkę. Proboszcz parafii pw. M.B. Częstochowskiej w Starym Krakowie ks. Grzegorz Krajewski wy-powiedział w kazaniu na mszy ekumenicznej dla byłych i obecnych mieszkańców wsi, katolików i ewangelików, ważkie zdanie: Nie ma wśród nas swoich i obcych, wszyscy jesteśmy u siebie. Dzisiaj możemy wybierać swoją ojczyznę, możemy wędrować. Współczesne Pomorze taką wędrówkę umożliwia: począwszy od dynamicznego Trójmiasta i konserwatywnej społeczności Kaszub, przez „krainę w kratę” szachulcowych budowli Pomorza Środkowego, aż po Szczecin. Obecnie można być Pomorzaninem z urodzenia lub wyboru. Należy jedynie trwać w kulturze regionu – to podstawowe zadanie edukacji, a w tym pomorskich badań historyków wychowania.    

 Roman Tomaszewski