Myślenie filozoficzne w edukacji religijnej. Spór Józefa Tischnera z polskim tomizmem w perspektywie pedagogicznoreligijnej

Przedmiotem niniejszej pracy jest spór ks. Józefa Tischnera z przedstawicielami polskiego tomizmu oraz możliwość jego aplikacji na grunt badań pedagogicznoreligijnych, a szczególnie próba odpowiedzi na wyzwania, jakie stoją dziś przed szkolną edukacją religijną w społeczeństwie polskim. Omawiana dyskusja swoim zasięgiem objęła w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku niemal wszystkie liczące się ówcześnie ośrodki filozoficzne w Polsce. Podejmowana problematyka dotyczyła struktury, kształtu oraz metod przekazu przesłania chrześcijańskiego, które przez stulecia łączyło się z różnorodnymi koncepcjami filozoficznymi. Jedną z nich była filozofia św. Tomasza z Akwinu, która stała się fundamentem dla późniejszej szkoły filozofii tomistycznej. Dyskusja rozpoczyna się od zróżnicowanej oceny wpływu tradycji filozoficznej zarówno na przeszłą, jak i obecną myśl chrześcijańską. Po drugiej wojnie światowej intensywnie pojawiały się krytyczne opracowania dotyczące relacji, która istniała między filozofią a doktryną chrześcijańską. Różnice stanowisk na polskim gruncie dotyczyły przede wszystkim interpretacji statusu i znaczenia tradycji tomistycznej w ramach powszechnego opisu Objawienia. Takim też przykładem jest opisywana polemika ks. Józefa Tischnera z przedstawicielami szkoły tomistycznej w Polsce, która początkowo dotyczyła kwestii aktualności i powszechności nurtu tomistycznego w przekazie chrześcijańskim, by następnie podjąć kwestie relacji oraz obecności współczesnej filozofii na gruncie tradycji chrześcijańskiej. Z biegiem lat dyskusja znacznie się poszerzała, aby w końcowym jej etapie rozstrzygać o znaczeniu i roli szeroko rozumianej humanistyki w obrębie tradycji myślenia chrześcijańskiego. Ostatni wątek wydaje się do dziś nie tylko aktualny, ale także wciąż czekający na aplikację na gruncie szkolnej edukacji religijnej.