Historia komparatystyczna miast jest stosunkowo młodą dziedziną badawczą, której metody nie zostały jeszcze ostatecznie wykształcone. Autor stara się w niniejszej pracy pogłębić je i nadać im nowe impulsy. Porównanie Krakowa i Pragi na przełomie XVI i XVII w. jest zamierzeniem całkiem nowym, nie znajdującym sobie podobnych we współczesnej historiografii polskiej, czeskiej i niemieckiej. Tematyka książki koncentruje się tylko na niektórych, ale za to bardzo ważnych aspektach dziejów tych miast – na ich rozwoju topograficznym i demograficznym oraz strukturze społecznej i etnicznej.