Celem tej pracy jest przedstawienie rozwoju osadnictwa, stosunków własnościowych i kościelnych na terenie przedrozbiorowego powiatu brzezińskiego. Omówiona została także kwestia kolonizacji na prawie niemieckim oraz zagadnienie zakładania folwarków. Głównym tematem jest jednak osadnictwo. Aby odtworzyć jego przebieg, zastosowano metodę nawarstwiania przekrojów osadniczych. Polega ona na podziale całego procesu osadniczego na okresy chronologiczne. Przekroje nakłada sie na siebie przyjmując, że punkty osadnicze przekroju poprzedniego wchodzą również w skład następnego. Zakres geograficzny niniejszej pracy obejmuje terytorium przedrozbiorowego powiatu brzezińskiego. Wyniki badań Jolanty Malinowskiej owocują solidną monografią, po raz pierwszy w naszej historiografii dającą pełny ogląd tytułowego powiatu pod względem osadniczo-własnościowym na przestrzeni kilku wieków, aż do połowy XVI wieku.